دوره جامع تاریخ فرهنگ و هنر روسیه (دوره اول)
جلسه اول (برگزار شد): شکلگیری کلیت فرهنگ روس. سنتهای تاریخی در تمدن روس.
این جلسه به ویژگیهای شکلگیری فرهنگ روسیه اختصاص دارد. موضوعاتی که در این جلسه مطرح خواهد شد: شکلگیری ذهنیت روسی؛ ذهنیت (منتالیته) بهمثابه نوعی گرایش ذهن و خودآگاهی و کنشگری. ذهنیت روسی در فرهنگ عامه؛ مسیحیت ارتدوکس؛ فرهنگ قرن هفدهم.
جلسه دوم (برگزار شد): عصر روشنگری روس. ایدئالها یا آرمانهای روشنگری و بازتاب آنها در هنر.
این جلسه به فرهنگ قرن هجدهم روس اختصاص دارد. فرهنگ روس در قرن هفدهم بهتدریج به اصول روشهای علمِ تاریخگری گرایش پیدا میکند، که نتیجه فعالیتهای سازنده و کنشهای جمعی انسانها است. آغاز حرکت روسیه در هماهنگ شدن با کشورهای دیگر و تلاش روسها که در تاریخ جایگاه خود را تثبیت کنند. روشنگری روس بهعنوان نیرویی همزمان سازنده و ویرانکننده ایفای نقش میکند، ویرانگر نسبت به فرهنگ کهن روس و ارزشها و سنتها و آداب روسیه مقدس – سویاتایا روس. شکلهای مختلف هنری سازگار با محتوای تاریخ جدید، با تأکید بر ایدئالهای روشنگرانه، توسط کنشگران فرهنگی طراحی میشوند.
جلسه سوم (برگزار شد): قرن نوزدهم – «عصر طلایی» فرهنگ روس.
این جلسه درباره فرهنگ روس در قرن نوزدهم، عصر بحرانها و تزلزلها و تلاطمهای فکری و اجتماعی از جمله: جنگ سال1812 (حمله ناپلئون)، فعالیتهای محافل زیرزمینی و نحلههای سری، قیام دکابریستها، سانسور سختگیرانه، لغو قانون ارباب و رعیتی و در کل رعیتداری، میباشد. در این دوره هنر روس لبریز از حس عدم آسایش و نبود رفاه و سلامت زندگی است و لزوم تحولات بنیادین اجتماعی تنها خواسته زمانه است. مسائل اجتماعی در مرکز توجه افکار عمومی قرار گرفته است. فرهنگ روس در قرن نوزدهم عهدهدار یک وظیفه و رسالت بشردوستانه آنهم وظیفه اجتماعی-اخلاقی است. و در پایان مرور کلی و مختصر در مورد تاریخچه تئاتر، باله، نقاشی و ادبیات در این عصر ارائه خواهد شد.
جلسه چهارم (برگزار شد): «عصر نقرهای» فرهنگ روس.
این جلسه به تحلیل زندگی خلاقه هنرمندان و روشنفکران روسیه در حدفاصل دو قرن نوزدهم و بیستم و همچنین به جستوجوهای معنوی آنها این دوران خاص میپردازد. بسیاری از هنرمندان و آهنگسازان و شاعران، در جستوجوی ارزشهای بشردوستانه هنر خود، جریانات هنری و فرهنگی گوناگونی را تجربه میکنند.
جلسه پنجم (برگزار شد): فرهنگ روسیه در قرن بیستم.
مرور کلی بر آنچه شرح داده شده، همچنین شکلگیری و رشد فرهنگ شوروی (1991-1917) است. دیگر مباحث مورد بررسی عبارتند از: ویژگی فرهنگ روسی در دوران شوروی. دوره جستوجوی شکلها و قالبهای نوین در هنر؛ تشکیل اتحادیهها و اصناف مختلف ادبی و هنری با گرایشهای کنستروکتیویستی و فوتوریستی. شکوفایی رئالیسم سوسیالیستی در ادبیات و موسیقی و هنر تجسمی. دهه شصت - «آبشدنِ یخ»، دوران «دههشصتیها». رشد هنر غیررسمی. فروپاشی فضای یکپارچه فرهنگی. از سال 1991 –چشمانداز متنوع زندگی فرهنگی در فضای ایدئولوژی جدید.
مشاور و طراح دوره: بهروز بهادریفر
مترجم دوره: یولتان سادیکُوا
دوره جامع «تاریخ فرهنگ و هنر روسیه» (دوره دوم)
دوره جامع «تاریخ فرهنگ و هنر روسیه» (دوره سوم)